Rapport van Housing Europe over coöperatief wonen
Housing Europe heeft een nieuw rapport gepubliceerd over wooncoöperaties in Europa. En het is enorm interessant.
Want over heel Europa bewijst coöperatief wonen zijn meerwaarde als betaalbaar, duurzaam en democratisch alternatief voor klassieke huisvestingsmodellen. Van Noorwegen tot Italië, van Zwitserland tot Spanje: miljoenen mensen wonen vandaag in coöperatieve woonvormen, beheerd volgens het principe van “één persoon, één stem”. Deze wooncoöperaties zijn géén hype, maar veerkrachtige structuren die al decennialang betaalbare woonoplossingen bieden – zonder winstoogmerk.
Wat kunnen we in Vlaanderen leren van het buitenland?
In landen als Oostenrijk en Duitsland is coöperatief wonen stevig ingebed in het woonbeleid. Oostenrijk telt 460.000 coöperatieve woningen – goed voor meer dan 10% van het totale aanbod. Duitse wooncoöperaties beheren 2,2 miljoen woningen en hanteren stabiele huurmodellen met langetermijnzekerheid. In Zwitserland vormen coöperaties tot 20% van het woningaanbod in steden, met een sterke focus op ecologische kwaliteit en betaalbaarheid.
Ook andere landen innoveren. Spanje en Frankrijk experimenteren met het “recht van gebruik”-model, waarbij bewoners wel eigenaar zijn van hun woning, maar de grond eigendom blijft van de coöperatie (ook in België werken verschillende Community Land Trusts op deze manier). Zo blijven woningen betaalbaar én uit de handen van speculanten. Noorwegen en Zweden ontwikkelen flexibele eigendomsvormen zoals gedeeld eigendom of huur-koopmodellen, om jongeren makkelijker toegang te geven tot de woningmarkt.
Waarom werkt dit?
Coöperatief wonen biedt een solide middenweg tussen huren en kopen, met de bewoner als actieve participant in beheer en besluitvorming. Het is lokaal geworteld, democratisch georganiseerd en sociaal gericht. Bovendien zijn coöperaties veel beter bestand tegen crisissen, zoals bleek na de financiële crash van 2008: waar klassieke marktmechanismen faalden, bleven coöperaties overeind – en zelfs groeien.
Vlaanderen: tijd voor de volgende stap
In Vlaanderen staat coöperatief wonen nog in de kinderschoenen, maar het potentieel is enorm. Wooncoop en andere pioniers tonen dat het ook hier kan. Maar om echt door te breken, is er nood aan:
- Beleidsmatige erkenning van het coöperatief model als volwaardige woonvorm
- Toegang tot betaalbare financiering en publieke gronden
- Samenwerking met steden en gemeenten
- Kennisdeling en opleiding voor nieuwe initiatieven
Europa geeft het voorbeeld – Vlaanderen kan volgen
De Europese realiteit laat zien dat coöperatief wonen geen marginaal experiment is, maar een robuust en toekomstgericht woonmodel. Met de juiste ondersteuning en visie kan ook Vlaanderen uitgroeien tot een regio waar wonen opnieuw een recht wordt – en geen product.
Wil je graag meer weten over hoe wij dit model in Vlaanderen uitbouwen? Neem een kijkje bij onze projecten of word mede-eigenaar via www.wooncoop.be.
