Header afbeelding

Wat is een wooncoöperatie?

Een coöperatie is een zelforganisatie van burgers die samen een bedrijf beheren. Door zich te verenigen streven ze gezamenlijke doelen na die voor individuen onhaalbaar zijn. Meestal zijn die doelen sociaal en ecologisch van aard.

Een wooncoöperatie is een coöperatie waarbij de burgers zich verenigen om samen vastgoed te beheren. Meestal is het doel om wonen socialer en ecologischer te maken.

De officiële definitie: Een wooncoöperatie is een autonome organisatie van personen die zich vrijwillig verenigen om hun woonbehoefte te behartigen, door middel van een onderneming waarvan ze samen eigenaar zijn en die ze democratisch controleren.  

Vraag de infosessie video aan

Inleiding tot wooncoop

wooncoöperaties in België

wooncoop is de grootste wooncoöperatie in Vlaanderen, maar gelukkig niet de enige.

Er zijn verschillende andere inspirerende voorbeelden:

  • Collectief Goed verwerft, renoveert en verhuurt leegstaande huizen, ten behoeve van grote gezinnen met een klein budget
  • Bindkracht huisvest 13 jonge mensen met een mentale en fysieke beperking, neemt alle zorg op zich en biedt de bewoners een warme thuis. 
  • Het Abtshof beheert een vierkantshoevein de dorpskern van Borlo.
  • IBK is een multistakeholdercoöperatie. Zowel de projectontwikkelaar, de aannemers en de bewoners zijn coöperant.
Kopie van belgie icoon Kopie van Tekengebied 2

Internationaal

Wereldwijd zijn wooncoöperaties erg geografisch verspreid. 

Coöperatief wonen kent een lange en geografisch diverse geschiedenis. Babylonische documenten uit 434 v.Chr. leveren reeds bewijs van coöperatief wonen. De eerste recente case situeert zich in Rennes in 1720. Ten gevolge van een enorme brand ontstond een groot huisvestingstekort en een eerste wooncoöperatie werd opgericht.   Het is uiteindelijk in de laatste twee eeuwen dat het model zich juridisch en organisatorisch ontwikkelde en kon verspreiden als een antwoord op het woningtekort omwille van diverse crisissen waaronder de opkomende industrialisering en de vernieling tijdens de wereldoorlogen.

Tijdens de financiële crisis van 2007-2008 bewees het model internationaal haar weerbaarheid.  We zagen een opschaling op de totale woonmarkt tot wel 4% in Zwitserland, 10% in Duitsland, 15% Noorwegen, 19% in Polen, 22% in Zweden, 43% in Egypte. (*Cooperative Housing International, 2019).LT-hefboom = betaalbaar, kwaliteitsvol en duurzaam wonen.  

Het model combineert de voordelen van kopen en huren, onttrekt grond en woning aan speculatie en stroomlijnt de synergie tussen burgers en overheden  om samen het recht op wonen te realiseren. 

wooncooperaties in het buitenland percentages overzicht-e1606575008388-768x533

Zürich, het Mekka van wooncoöperaties

Zwitserse wooncoöperaties vormen een van de meest populaire referenties op het domein.  Het hoge aandeel van het model in de hoofdstad Zürich (20%, 40.000 wooneenheden), veelvuldig onderzoek naar Zwitserse cases en de acceleratie van de oprichting van nieuwe en diverse projecten en modellen in Zürich, verklaart deze fixatie.

Sinds de jaren ’90 ontstaan wooncoöperaties voor een brede middengroep, met stedelijke gronden in erfpacht.

Vandaag in Zürich:

  • meer dan 40.000 woningen
  • meer dan 10% van de bebouwde oppervlakte
  • bijna 20% van de woonmarkt van Zürich
  • 30% gebouwd op publieke grond
  • 70% gronden in bezit van de coöperaties
  • verspreiding over centrum en periferie
  • gemiddeld 23% goedkoper dan de private huurmarkt
  • lange wachtlijsten
  •